Asertywność w szkole


Asertywność to, w skrócie, umiejętność otwartego wyrażania swoich potrzeb, uczuć, opinii w sposób respektujący potrzeby, uczucia i opinie innych osób. To ukazywanie własnych granic, tak by nie naruszyć cudzych. To zdolność zachowania siebie (zgodności z własnym ja) - z poszanowaniem odmienności innych ludzi.
"Asertywne zachowanie, wskazuje Linda Adams, znaczy, że wiesz czego chcesz i potrzebujesz, dajesz to ludziom wyraźnie do zrozumienia, postępujesz w sposób przez siebie wyznaczony, aby zaspokoić swoje potrzeby, równocześnie okazując szacunek innym".

Asertywność bez wątpienia bardzo przydatna kompetencja. Ale gdzie młodzi ludzie mają się jej nauczyć, gdzie ją rozwijać? Czy mogą ją doskonalić w szkole? Trudno chyba o przestrzeń, gdzie byłoby o to trudniej. Nie ma tu za wiele miejsca na otwarte wyrażanie siebie, na ekspresję pragnień i zainteresowań, na pytania, na dyskusję. 


Czy można sobie wyobrazić szkołę opartą na zasadach asertywności? W której uczniowie mieliby możliwość swobodnego komunikowania potrzeb? W sposób adekwatny, bezpośredni, pozbawiony lęku? Bez manipulacji i podchodów? Bez agresji i dążenia do konfrontacji? 

Czy można zaprojektować szkołę, w której uczniowie posiadaliby prawo przedyskutowania poleceń, których sensowności nie rozumieją, dopytania się o celowość zadań, których przydatności nie dostrzegają? Gdzie mogliby wchodzić w relacje z dorosłymi oparte na autentyczności, szczerości, zaufaniu? Bez strachu przed karą, bez stymulowania nagrodami, bez stosowania strategii przetrwania.

Jak silni emocjonalnie musieliby być nauczyciele, z jak że mocnym wewnętrznym poczuciem wartości, jak bardzo ufający sobie i uczniom - by potrafili stworzyć taką przestrzeń w szkole, by nie potraktowali asertywnych postaw uczniów jako zamachu na samych siebie.

Tomasz Tokarz

Komentarze

Popularne posty