Istotne dyskursy o edukacji

Od kilkunastu lat para idzie w gwizdek. Dyskurs edukacyjny opanowany został przez pierdoły. Najpierw rzesze debatowały czy w szkołach mają być mundurki czy nie. Potem, czy do szkół maja iść sześciolatki czy siedmiolatki. Teraz - czy lepszy jest model z gimnazjami czy bez gimnazjów. Jakież to ma znaczenie? Angażujemy się w żarliwe spory dotyczące trzeciorzędnych kwestii - z punktu widzenia dobra naszych dzieci. 

Czy horyzonty rządzących nie wykraczają poza zagadnienia podziału kształcenia na odcinki czasowe? Czy istotnie chcą marnotrawić nasz czas rzucając nam tematy w stylu: przymus edukacyjny winien rozpoczynać się od ... roku życia? Czy popierające reformę środowiska wierzą, że wystarczy skasować gimnazja a polska oświata odpowie na współczesne wyzwania? Czy ich oponenci uważają, że wystarczy powstrzymać reformę, aby zbudować szkołę adekwatną do aktualnych potrzeb społecznych? 

Mam wrażenie, że nieustannie krążymy wokół tych samych drobiazgów - nieistotnych wobec naprawdę ważnych pytań takich jak:

Jaka ma być rola szkoły u progu III tysiąclecia?

Do jakich wyzwań ma przygotowywać?

Za pomocą jakich metod i narzędzi?

Jakie ma być w niej miejsce ucznia i nauczyciela?

Jak ma wyglądać proces uczenia, który służyłby harmonijnemu rozwojowi wszystkich członków szkolnej wspólnoty?

Jak zorganizować edukacje, które zapewniłaby dzieciom możliwość doskonalenia indywidualnego potencjału a jednocześnie przygotowała je do aktywnego działania w demokratycznym społeczeństwie?

Koncentrujemy się wciąż na starym, przebrzmiałym paradygmacie, opartym na modelu pruskiej edukacji podporządkowanej państwu. Co najwyżej zastanawiamy się jak rozluźnić krępujący gorset - zamiast jak go zlikwidować. Czas zbudować szkołę na nowo. Ale wcześniej trzeba to porządnie przedyskutować.

Zacznijmy rozmowę na poważne tematy zamiast tracić czas i energię na tematy bez znaczenia.

Tomasz Tokarz