Dzieci a kłamstwo

Czytam właśnie interesującą książkę - "Rewolucja w wychowaniu". Pierwszy rozdział jest o kłamstwie. I co z niej wynika? 

1. Prawie wszystkie dzieci kłamią (96% zbadanych). 
2. Dzieci uczą się kłamać ok. 4 roku życia. Te które mają starsze rodzeństwo uczą się tego wcześniej. 

3. Zagrożone karą za kłamanie kłamią jeszcze bardziej, ale staranniej ukrywają swoje kłamstwa. 

4. Introwertycy kłamią rzadziej, ale tylko dlatego, że brakuje im społecznych umiejętności do skonstruowania kłamstwa. 

5. Nie jest łatwo rozpoznać, kiedy dzieci kłamią (policjanci mają tu wyniki gorsze niż średnia losowa, nauczyciele wyższe, ale nieznacznie). Co charakterystyczne rodzice wcale nie są ekspertami od rozpoznawania kłamstw - ich wyniki są przeciętne.  

6. Dzieci kłamią częściej jeśli wiedzą, że kłamstwo otworzy im drogę do nagrody. 

7. Im lepiej dziecko odróżnia kłamstwo od prawdy, tym bardziej prawdopodobne, że będzie kłamać, kiedy nadarzy się okazja. 

8. Sześciolatki kłamią mniej więcej raz na godzinę. 

9. Większość kłamstw wobec rodziców służy ukryciu jakiegoś wykroczenia.

10. Dzieci odnoszą się do kłamstw z większą dezaprobatą niż dorośli. 

11. Dla pięciolatka każde fałszywe stwierdzenie (bez względu na intencję czy przekonanie) wydaje się kłamstwem. 

12. Dla dzieci zdecydowanie większym wyzwaniem jest kłamstwo niż prawda - wymaga większej inteligencji i kompetencji społecznych (prawda wymaga po prostu mówienia bez ekwilibrystyki i kombinowania)

13. W konsekwencji nauczenia się kłamania jest kamieniem milowym rozwoju - dzieci, które wcześniej zaczynają kłamać osiągają lepsze wyniki w szkole

14. Kłamstwo jest dla dziecka narzędziem zwiększenia poczucia kontroli nad światem. Zapewnia tez większe bezpieczeństwo.

15. Złożenie wcześniejszej obietnicy mówienia prawdy sprawia, że liczba kłamstw maleje o 25%

16. Dzieci po usłyszeniu historyjki o chłopcu, który został zjedzony za to, że ciągle kłamał - kłamały potem nieco więcej niż zwykle (groźba surowej kary nie działa). 

17. Dzieci po usłyszeniu historyjki o tym, że chłopiec po wyznaniu prawdy został przez ojca pochwalony (ojciec ucieszył się z pradomówności syna) kłamały DUŻO RZADZIEJ (spadek kłamstw spadł o 75%)

18. 92% pięciolatków odpowiada że kłamstwo jest złe...ale dlatego, że... wiąże się z karą - z zagrozeniem. 

19. Nie wystarczy usunąć groźbę kary by skłonić dzieci do prawdomówności. Najbardziej skuteczne jest pokazanie dziecku że jest akceptowane. 

20. Dzieci kłamią głównie z dwóch powodów. Po pierwsze  by uniknąć kary (o tym wyżej). Po drugie..., by zadowolić dorosłych. Chcą sprawić im przyjemność. Kiedy zauważają, że przyjemność sprawia im także to, kiedy wyznają prawdę - przestają kłamac. 

21. Dzieci uczą się kłamstwa od dorosłych. Przez modelowanie. 

22. Jeśli będziesz chciał schwytać swoje dziecko w pułapkę i złapać je na kłamstwie, prawie na pewno dostaniesz to czego oczekujesz - kłamstwo.

Tomasz Tokarz