Kompetencje kluczowe


Ponieważ nie jesteśmy w stanie przewidzieć, jaki kształt przybierze świat za 20 lat warto byśmy odwoływali się do tego, co sprawdzone i trwałe - a jednocześnie zaadaptowane do nowych wyzwań. Należą do nich przede wszystkim:

a) kryzys wartości (wielkich opowieści),
b) kryzys autorytetów (ekspertów), 
c) kryzys informacyjny (chaos danych)
d) kryzys pracy (automatyzacja),
e) kryzys relacji (atomizacja społeczna)

Potrzebujemy narzędzi, które pomogą naszym uczniom przygotować się do radzenia sobie z nimi. Oto 5 kluczowych kompetencji, które warto rozwijać w szkole. 

Kierowanie sobą (jako odpowiedź na kryzys wartości) - zdolność do podejmowania decyzji, do nadania biegu własnemu życiu, do ponoszenia odpowiedzialności za własne działania. Dzięki temu możemy z odwagą wejść na naszą drogę. Podstawą pod kierowanie sobą, kompetencją stanowiącą grunt dla całego rozwoju człowieka jest samoświadomość. Samoświadomość to umiejętność autorefleksji, uważnego, adekwatnego, czasem krytycznego przyjrzenia się sobie. 

Krytyczna analiza świata (jako odpowiedź na kryzys autorytetów) - umiejętność odróżnienia dobrych ścieżek od złych, tego co wiarygodne i wartościowe od tego co manipulacyjne i szkodliwe. Dzięki temu nie zgubimy się na drodze, którą podążamy. Oczywiście kluczem jest tu po prostu posiadanie odpowiedniego zasobu sprawdzonych faktów, który można użyć jako sita. Zdolność do krytycznej analizy świata przejawia się także umiejętnością przekształcenia informacji w wiedzę: ugruntowaną i posiadającą strukturę.

Kreatywność (jako odpowiedź na automatyzację) - to umiejętność wykorzystania naszej wiedzy do tworzenia nowych, wartościowych i praktycznych rzeczy. W dobie automatyzacji bardzo ważna jest zdolność myślenia lateralnego i konwergencyjnego.

Konstruktywna komunikacja (jako odpowiedź na chaos informacyjny) - umiejętność komunikowania się w innymi: wyrażania siebie, przekazania innym naszych poglądów i wypracowanych rozwiązań. Z szacunkiem dla innych, asertywnie i empatycznie. 

Kooperacja (jako odpowiedź na atomizację) - zdolność do działania z innymi, wspólnego rozwiązywania problemów, godzenia własnego ja z niepowtarzalnymi zasobami innych osób. I wykorzystania tego dla wspólnego dobra. To umiejętność konsultowania, negocjowania, dyskutowania i podejmowania wspólnych decyzji na zasadzie: win-win.

Nie chodzi o to, by wprowadzać osobne przedmioty realizujące te treści - te kompetencje można przecież kształtować i doskonalić na różnych lekcjach.

Tomasz Tokarz

Komentarze

Popularne posty