Konsekwencje strajku

Konsekwencje strajku wykraczają poza nieudaną próbę wywalczenia podwyzek. W gruncie rzeczy mogę się zgodzić, że nie o pieniądze przede wszystkim szło. Była to walka o utrzymanie znaczenia.

Dlaczego strajk robotników w 1980 roku miał taką rolę? Dlatego tak mocno wstrząsnął fundamentami państwa? 

Dlatego, że zastrajkowali robotnicy - grupa traktowana jako przewodnia siła narodu. To do niej odwoływały się wszystkie manifesty władzy Polskiej Zjednoczonej Partii... Robotniczej. 

Przez wiele lat robotnicy słyszeli o sobie, że są prawdziwymi bohaterami, że są najważniejsi na świecie, że są przyszłością państwa.

Nauczyciele stanęli do walki z podobnym przekonaniem. "Jesteśmy przyszłością narodu". Zauważcie, jak często takie hasło (lub jego wersje) pojawiało się w deklaracjach i memach. Z jakim zapałem upowszechniano grafikę z cytatem Orzeszkowej. I wypowiedzią Zamoyskiego. Na tym budowano wyobrażenie o sile protestu. Że bez nauczycieli sie po prostu nie da. Że wystarczy, że się zjednoczymy, że pokażemy naszą siłę. I po prostu wyjdzie. "Jesteśmy niezbędni"

Naturalnie było też w tym trochę niepokoju, niepewności - czy rzeczywiście rząd i społeczeństwo o tym wie? Bo grupa, który ma głębokie przeświadczenie o swej istotności nie musi tego podkreślać na kazdym kroku.

Załamanie przyszło, kiedy władza dość jednoznacznie dała do zrozumienia - nam na was nie zależy. Damy sobie radę bez was. Nie traktujemy was poważnie. Nie chce nam się nawet z wami rozmawiać. W ostateczności zastąpią was nasi ludzie.

Odebrano nauczycielom poczucie znaczenia - wynikające z dotychczasowej funkcji. Uderzyło to mocno: "Dużo trudniej walczyć z tym, że jest się bez znaczenia, niż z wyzyskiem" (Harrari)

Z lekcji tej warto wyciągnąć wnioski.

Wg mnie, my nauczyciele przez lata daliśmy się wprowadzić w ślepą uliczkę: funkcjonariuszy państwa do przekazu danych i testów. Ślepej, bo nie budującej znaczenia. Teraz trzeba z niej wyjść. Zdefiniować rolę na nowo. I jasno wyartykułować - że chcemy czegoś innego.

Tomasz Tokarz